Mlada partizanka

Mlada partizanka

muzyka: trad.
ok. 1940

[D]Mlada partizanka [A]konja jaha[D]la
[D]Mlada partizanka [A]konja [D]jahala
/[G]Hej nek se [D]cuje cuje, [G]hej nek se [D]zna
[G]Da je mlada [D]partizanka [A]konja jaha[D]la/ x2

Mlada partizanka pusku nosila
Mlada partizanka pusku nosila
/Hej nek se cuje cuje, hej nek se zna
Da je mlada partizanka pusku nosila/ x2

Mlada partizanka bombe bacala
Mlada partizanka bombe bacala
/Hej nek se cuje cuje, hej nek se zna
Da je mlada partizanka bombe bacala/ x2

Mlada partizanka kolo vodila
Mlada partizanka kolo vodila
/Hej nek se cuje cuje, hej nek se zna
Da je mlada partizanka kolo vodila/ x2


Jugosłowiańska piosenka partyzancka i feministyczna z okresu II wojny światowej opowiadająca o losach młodej partyzantki, która „ujeżdżała konia”, „rzucała granaty”, „prowadziła walkę” czy „nosiła karabin”. Zawiera wątek antypatriarchalny i traktuje o równouprawnieniu poprzez walkę: kobiety w partyzantce Titowskiej oraz zajmowanych przez nią terenach miały te same prawa, co mężczyźni. W konserwatywnym królestwie, jakim była Jugosławia przed wojną, kobiety były ich pozbawione, a zaciągnięcie się do partyzantki było pierwszym krokiem do realizacji równouprawnienia płciowej.

Oj Kozaro

Oj Kozaro

muzyka: trad.
ok. 1942

[G]Oj Kozaro, joj oj Koz[C]aro
moja [D]gusta [G]šumo (2x)

[G]U tebi je, joj u [C]tebi je
parti[D]zana [G]puno (2x)

Koliko je, joj koliko je
na Kozari grana (2x)

Još je više, joj još je više
mladih partizana (2x)

Koliko je, joj koliko je
na Kozari lista (2x)

Još je više, joj još je više
mladih komunista (2x)


Bazująca na muzyce ludowej piosenka jugolskiej partyzantki komunistycznej z okresu II wojny światowej. Opowiada o dramatycznej bitwie z 1942 r. o górę Kozarę, w której zginęło 25 tysięcy cywilów i zbrojnych po stronie partyzantki.

Αρνιέμαι (Arnieme)

Αρνιέμαι (Arnieme)

słowa: Iakovos Kambenelis
muzyka: Mikis Theodorakis
1975

Arni[Dm]éme arni[Am]éme arni[Dm]éme
i állij na vast[Am]áne ta skini[Dm]á
arni[G]éme na me kánun ó ti th[Dm]éne
arni[Am]éme na pnig[G]ó stin [Am]katachni[Dm]á

Arni[Dm]éme arni[Am]éme arni[Dm]éme
na íse sy kie [Am]na min íme eh[Dm]ó
pu [G]ti dikí mu míra diafet[Dm]évis
me [Am]ti dikí mu [G]hi kie [Am]to ne[Dm]ró.

Arniéme arniéme arniéme
na vlépo pia to drómo mu klistó
arniéme na `cho sképsi pu sopeni
na periméni mátia ton keiró.

Arniéme arniéme arniéme
i állij na vastáne ta skiniá
arniéme na me kánun ó ti théne
arniéme na pnigó stin katachniá

Arniéme arniéme arniéme
na íse sy kie na min íme ehó
pu ti dikí mu míra diafetévis
me ti dikí mu hi kie to neró.

Arniéme arniéme arniéme
na vlépo pia to drómo mu klistó
arniéme na `cho sképsi pu sopeni
na periméni mátia ton keiró.


Utwór napisany przez związanego z Grecką Partią Komunistyczną kompozytora Mikisa Theodorakisa oraz poetę i pisarza Iakovosa Kambenelisa. Tekst pochodzi z 1975 roku. Jego podmiot liryczny powtarza, iż „zaprzecza” (αρνιέμαι), jakoby jego przyszłość była w innych rękach i jakoby stał bezczynnie tłumiąc myśli.

Παιδιά σηκωθείτε (Pedja sikothite)

Παιδιά σηκωθείτε (Pedja sikothite)

słowa: Maria Dimitriadi
muzyka: Mikis Theodorakis
ok. 1974

Ped[Dm]ja sikothitE na [A]wgume stus dr[Dm]omus
ji[G]nekes ke antres me [A]opla stus omus
/sto [F]kokkino [G]lawaro [Dm]panta pis[A]tij
sti [Dm]Sa-alpigga pl[A]aij pu [Dm]mas proskali/x2

Syth[Dm]emela rikhte Pa[A]latsia ke Th[Dm]ronos
War[G]jes alysides por[A]fires ke nomus
/ntro[F]pi ston er[G]gati ston sk[Dm]lawo ntro[A]pi
sto [Dm]ema an den pn[A]iksi mia [Dm]tetja zoji/x2

Empros na tsakisumE tiranus fasistes
tis neas Elladas na jinume khistes
/ntropi jia ton neo sti mahie an den rikhti
jia ti laokratia tin timija zoji/x2

Ellada kej Kipros wathja timimena
Dromi kjedafi pu Waftikan mema
nas stelnun minimata stelnun krawjes
Emros epanastates jia nikes Lampres

nas stelnun minimata stelnun krawjes
Emros epanastates, Emros komunistes


Tłumaczona jako „Obudźcie się, dzieci!”, grecka piosenka z lat 70. Tekst oraz muzykę napisał związany z Grecką Partią Komunistyczną kompozytor Mikis Theodorakis, który po upadku junty czarnych pułkowników w 1974 r. nawiązał współpracę z powracającą do Grecji piosenkarką Marią Dimitriadi, członkinią Rewolucyjnego Ruchu Komunistycznego Grecji (EKKE) i sympatyczką Greckiej Partii Komunistycznej.

Dzień pierwszy majowy

Dzień pierwszy majowy

słowa: aut. niezn.

(Na melodię piosenki „Gdy naród do boju”)

W zie[C]loność i kwiaty wio[Dm]senne odziany
za[G]witał dzień Pierwszy Ma[C]jowy,
I [C]naraz na obu pół[Dm]kulach światowych
Za[G]huczał ocean lu[C]dowy.

Ref. Dziś [F]nikt nas do pracy nie [C]zmusi
Bo [F]dzień ten przez lud jest ob[C]rany,
By [C]poczuł, by poznał swą [Dm]godność człowieczą,
By [G]zerwał, by skruszył kaj[C]dany.

I nasz proletariusz nie ostał się w tyle,
I on dziś ogląda blask słońca,
Paradom, zabawie poświęca dzień cały,
wszak dzień ten jest dniem nędzy końca.

Dziś nikt nas do pracy nie zmusi…

Hej, bracia! Dziś spokój niech czoła nam zdobi!
Precz z troską, cierpieniem i łzami!
Niech każda godzina w radości nam mija!
Dziś nie ma nikogo nad nami.

Dziś nikt nas do pracy nie zmusi…

Gdy milczy stuk młotów i koła nie warczą,
My chodźmy, gdzie zieleń lśni cudna.
Na łonie przyrody niech duch się pokrzepi,
Bo walka wnet czeka nas żmudna.

Dziś nikt nas do pracy nie zmusi…

Świat stary ostatnie już siły wytęża,
Podpiera swe trony, ołtarze,
I słońca nowego wschód groźny, straszliwy,
Powstrzymać chcą siłą mocarze.

Dziś nikt nas do pracy nie zmusi…

Lecz nas manlicherów ni prochy bezdymne
Nie w stanie nam zachwiać odwagi.
Kto leje, kto kuje, kto dźwiga broń ową,
To także niemałej jest wagi.

Dziś nikt nas do pracy nie zmusi…

Spokojnie, z uśmiechem, pogardy na ustach
patrzymy na wroga każdego,
Szyderstwa ni klątwy nas wstrzymać nie mogą
w dążeniu do celu wzniosłego.

Dziś nikt nas do pracy nie zmusi…

Swoboda, braterstwo i równość to hasła,
Nasz sztandar czerwieni się krwawy,
A Pierwszy dzień Maja słoneczny, pogodny
Niech będzie ludowej dniem sprawy!

Dziś nikt nas do pracy nie zmusi…


Dzień pierwszy majowy to jedna z pieśni rewolucyjnej Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy (SDKPiL). Śpiewa się ją na melodię „Gdy naród do boju”.